Kardiyoloji Nedir?

Kalp ve kalp damarlarına ilişkin hastalıkların teşhisi, tedavisi ve takibi ile ilgilenen tıp kısmına “Kardiyoloji” ismi verilir. Bu kısımda misyon yapan uzman doktorlara ise “Kardiyolog” denilmektedir. Kardiyologlar kalp krizi, kalp ritim bozuklukları, kalp yetmezliği, tansiyon yüksekliği üzere hastalıkları tedavi eder. İlaç tedavilerinin cevap vermediği durumlarda ise anjiyo üzere girişimsel operasyonları yürütürler.

Kardiyoloji Neye Bakar?

Bedenin en değerli organlarından biri olan kalbin vazifesi bedene kâfi ölçüde kan pompalamaktır. Ama çeşitli sebeplerden ötürü bedenin muhtaçlığı olan kanı pompalayamayan kalpte görülen en önemli rahatsızlık kalp yetmezliği olarak isimlendirilir. Kardiyoloji sıklıkla kalp yetmezliği ve şu hastalıkların teşhis ve tedavisini gerçekleştirir:

• İstemik kalp hastalıkları,
• Ateroskleroz,
• Hipertansiyon,
• Akutkoroner sendromu,
• Aort yetmezliği,
• Mitral kapak darlığı ve yetmezliği,
• Aort darlığı ve yetmezliği,
• Miyokart infarktüsü,
• Pulmoner yetmezlik ve stenoz,
• Trisküspit stenozu,
• Endokart hastalıklar,
• Kardiyomiyopati,
• Perikardiyal efüzyon,
• Perikard tamponad,
• Kardiyak ve primer tümörler,
• Kardiyak aritmiler ve arrest,
• Atriyal miksoma,
• Atriyal fibrilasyon,
• Periferik arter rahatsızlıkları,
• Wolf Parkinson White Sendromu.

Kardiyoloji’de Muayene İşlemleri Nasıl Yapılır?

Kardiyoloji kısmına başvuran hastaların tıbbî hikayesi alınır ve fizikî muayene sonrasında şüphelenilen hastalığa rağmen başta kan testler olmak üzere pek çok test gereksinime nazaran yapılmaktadır.

Kardiyoloji Hangi Testleri Yapar?

Kardiyoloji kısmında yapılan esas testler ve özellikleri şunlardır:

Kan testleri: Kan testler ile başta kreatin kinaz (CK), CK-MB ve troponin üzere kalp enzimleri ile hormon seviyelerine bakılır. Şayet kalpte bir sorun varsa bu testlerdeki bedeller yüksek olabilir. Ayrıyeten risk faktörleri olarak bedellendirilen kan kolesterol ile şeker düzeyleri de incelenir.

Elektrokardiyogram (EKG): Cilt üzerine yapıştırılan elektrotlar yardımı ile kalpteki elektriksel aktivite kaydının yapıldığı tanısal usuldür. Kalp suratı, kalp kasına yetersiz oksijen ve kan gidişini gösteren belirtiler ile varsa geçirilen kalp krizi bulguları bu sistem ile teşhis edilebilir.

Holter EKG: Kalpte var olan ritim bozuklukları, olağan EKG’nin kısa sürmesi nedeniyle ortaya çıkmayabilir. Ritim bozukluğu kuşkusu duyulan bu türlü durumlarda, özel bir aygıt ile kalp ritmi 24 ile 48 saat müddet boyunca kesintisiz olarak kaydedilir. Cep telefonu boyutunda olan holter aygıtı, boyna geçirilmek ya da belde kemere takılmak suretiyle taşınmaktadır. Aygıt takılı iken banyo yapılmaz, cep telefonu ya da öbür elektronik eşyalar kullanılmaz.

Ekokardiyografi (EKO): Kalp ultrasonu olarak bilinen EKO, kalp kas dokusunun vefatına bağlı olarak gelişen kalp duvarlarındaki hareket bozukluğunun tespit edilmesi için başvurulan usuldür.Anjiyografi: Özel bir boyar unsur kullanılarak X ışınları yardımıyla atardamarların kıymetlendirilmesi ve varsa darlıkların belirlenmesi sürecine anjiyografi ismi verilir. İnce ve esnek bir tüp (kateter) kasık, kol ya da uzunluğundaki bir kan damarı içerisine yerleştirilir. Röntgen ile görülebilen bir boyar unsur, kateterden arterlere enjekte edilir. Böylelikle damarlardaki kan akışı görüntülenebilir. Bu yol hem teşhis hem de tedavi için kullanılabilir.

Radyonükleid test: Özel bir kamera ile hastaya verilen radyoaktif husus yardımıyla kalbin imgesinin kaydedilme sürecidir. Kalp kasının kâfi kan akışına sahip olup olmadığını gösterir.

Efor testi: Koroner arter hastalıklarının yaygınlığının teşhisinde tercih edilen efor testi, hastalığın ne kadar önemli olduğunu belirlemek için tercih edilir.Kardiyak Kateterizasyon: İnvaziv yollarla kalpten biyopsi alındığı ve kalp odalarının basınçlarının ölçüldüğü kardiyak kateterizasyon formülü ile koroner arter ve kalp hastalıklarının tanısı konulabilir.

Miyokart perfüzyon sintigrafisi: Gama ışınları yardımı ile yapılan radyo nükleer görüntüleme tekniğidir.Günümüzde kardiyoloji kısmı, girişimsel olmayan teşhis ve hasta izleme usullerini içeren non-invaziv kardiyoloji ve girişimsel formülleri içeren invaziv kardiyoloji olarak kıymetlendirilebilir. Non-invaziv kardiyoloji kısmı, temelde kalp hastalığı tanısı ve takibine yönelik son teknoloji aygıtlar ile oluşturulur. Bu aygıtlar içinde en dikkat alımlı olan 64 kesitli bilgisayarlı tomografi aygıtıdır. Bu alanda kullanılan başka aygıtlar şunlardır:

• Normal ekokardiyografi cihazlarında bulunmayan doku düzeyinde ve stres altındayken değerlendirme yapabilecek özelliklere sahip ekokardiyografi,
• Modern tüm analiz yöntemlerini uygulayabilen, gerçek zamanlı ve ortalama değerli analiz yapan efor testi,
• Hastaların kalp ritimlerini 24 ile 48 saat boyunca izleyen ritim holter,
• Hasta tansiyonlarını 24 saat boyunca izleyen tansiyon holter,
• Kalp kasının damarlar tarafından ne derecede sağlıklı beslendiğini gösteren teknolojinin son noktasında özelliklere sahip miyokard perfüzyon cihazı,
• Kalp damar sistemine ait hastalıkların tanısı ve takibi için kardiyak çekimler yapabilen MR cihazı.

Koroner anjiyografi gerektiğinde, tüm dünyada ve Türkiye’de sayılı merkezde bulunan Flat Panel olarak isimlendirilen, elde edilen anjiyografi imgelerinin kalitesini en üst seviyeye çıkaran anjiyografi aygıtları kullanılmaktadır. Bu aygıtla kalbin her tarafındaki damarlar kolaylıkla görüntülenebilmektedir.

Koroner Kalp Hastalıklarında Risk Faktörleri ve Korunma Yöntemleri

İskemik kalp hastalığı olarak da bilinen koroner arter hastalıkları dünyada en çok görülen ve en çok mevte neden olan hastalık kümesidir. Kararlı anjin, kararsız anjin, ani kalp mevti ve miyokard enfarktüsünden oluşan hastalık kümesi, koroner kalp hastalıkları kümesi sayılmaktadır. Bu rahatsızlıkların en çok görülen semptomları omuz yahut göğüs ağrısı, kol, sırt, uzunluğunu ya da çeneye sıçrayan ağrılardır.

Koroner kalp hastalıklarının risk faktörleri arasında şunlar sayılabilir:

• Sigara kullanımı,
• Yüksek tansiyon,
• Diyabet,
• Egzersiz eksikliği,
• Yüksek kan kolesterolü,
• Aşırı alkol kullanımı,
• Obezite,
• Yetersiz beslenme,
• Depresyon.

Koroner kalp hastalıkları nizamlı idman, beslenme programının düzenlenmesi, kişinin ülkü kilosunu müdafaası ve sigara kullanmama ile önlenebilir. Kimi durumlarda yüksek kolesterol, diyabet ya da yüksek kan basıncı ilaçları da kullanışlı sayılabilir. Tedavi programı da tedbire çalışmaları ile tıpkı rutine sahiptir. Beta engelleyiciler, aspirin ve nitrogliserin üzere antiplateletler de ek ilaçlar kapsamında önerilmektedir. Hastalığın önemli boyutlara varması ile perkütan koroner teşebbüsü (PCI) ya da koroner arter bypass cerrahisi (CAGB) üzere prosedürlere başvurulmaktadır.