Kan akımının engellenmesi ile çabuk yorulma ile ortaya çıkan göğüs ağrısı görülür. Damarın büsbütün tıkanması ise ömrü tehdit eden ve vefatla sonuçlanabilen ‘kalp krizi’ diye isimlendirdiğimiz tehlikeli tabloya neden olur.

Bu tabloyu önlemek mümkün mü?

Damarın tıkanması, ömrü tehdit eden, mevtle sonuçlanabilen ‘kalp krizi’ne neden olabilir. İşte bu nedenle; koroner damar hastalıkları riski düşünülerek her göğüs ağrısı sorgulanmalı. Bilhassa yürümeyle, merdiven çıkmayla görülen göğüs ağrısının nedeni araştırılmalı.

Aslında göğsü ağrıyan herkes doktora gitmeli! Zira göğüs ağrısı çeken ya da kalp krizi geçiren hastalar vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurursa, anında bu damarları tespit edip açmak mümkün. Öteki bir deyişle; kalp krizi geçiren hastalara birinci altı saat içinde yapılan müdahale ile damar tıkanmasına bağlı gelişen kalp adalesi hasarları engellenebilir. Kâfi ki geç kalmış olmayın!

Koroner kalp hastalığında tedavi açısından ne durumdayız?

Dünyanın en gelişmiş ülkelerinde uygulanan her türlü tedavi usulü ülkemizde de muvaffakiyetle yapılıyor. Tedavinin yanı sıra öncelikle hastalığı önlemeye yönelik önlemler alınmalı. Makûs beslenme alışkanlıkları, sigara, hareketsiz hayat üzere olumsuz faktörler değiştirilmeli. Kimi durumlarda ilaçla tedavi uygulanır. Koroner anjiyografi dediğimiz metotla kalbin damarları görüntülenir. Buradaki durum tespit edildikten sonra “Balon mu yapılmalı? Stent mi uygulanmalı? Ameliyat mı yapılmalı?” bu sorunun karşılığına odaklanmak gerekiyor.

Balon ve stent nasıl uygulanıyor?

Halk ortasında ‘balon tedavisi’ denen anjiyo plasti süreci, kalbin tıkanan damarlarının bir aygıtla genişletilmesi usulüdür. Dünyada birinci uygulandığı günden bu yana muvaffakiyetle sürdürülmektedir. Bu tedavi usulü yaklaşık 15-16 yıldır Türkiye’de de uygulanıyor.

Birinci uygulamalarda balon tedavisinden sonra açılan damarların tekrar sıklıkla tıkandığının görülmesi üzerine stent ismi verilen, balonların üzerin monte edilmiş paslanmış çelikten yapılan aygıtlar tıkanan damara yerleştirilmeye başlandı. Damarın içinde çok açılı bir darlık varsa balonun üzerin monte olan stent ile girebilir.

Damar çok darsa ve stent ile geçilmeyecek durumdaysa evvel balon ile girilir damar bir ölçü genişletildikten sonra stent uygulanabilir. Stentler, balonun üzerine sıkıca monte edilmiş durumda. Stenti damarın içine yerleştirirken balonu kullanıyoruz. Stenti monte ettikten sonra balonu indirip damardan dışarı çıkartıyoruz.

Stent ve balon uygulamaları yapılırken nasıl anestezi uygulanıyor?

Gerek koroner anjiyografi, gerekse stent ve balon uygulamasında genel anesteziye gereksinim duyulmuyor. Stent ve balon yerleştirilirken hastalarla bağlantı halinde olmamız gerekiyor. Hastayı uyutmadan konuşarak gerçekleştiriyoruz. Kasıktan girdiğimiz yeri lokal anestezi ile uyuşturuyoruz.

Hasta normal yaşamına ne zaman dönüyor?

Anjiyodan sonra hastanede 4-5 saatlik bir dinlenme müddeti gerekiyor. Stent ya da balon sürecinden sonra ise hastaların bir gün hastanede yatması gerekiyor. Anjiyografi, stent ya da balon süreçlerinden bir gün sonra hasta norma hayatına dönebiliyor.

Tedaviden sonra hasta nasıl takip ediliyor?

Stent, balon uygulaması hatta bypass tedavisi, radikal manada tahlil değil. Damar sertliği bu tedavilerden sonra da devam ediyor. Muhakkak aralıklara yapılan denetimlerde hastanın ilaçları gözden geçirilir, kolesterolü denetim edilir, göğüs ağrısı olup olmadığını sorgulanır ve efor testi uygulanır. Efor testinde bir sorun varsa kalbin damarlarının görüntülenmesi için anjiyo tekrar düşünülebilir.